Vragen aan het college over OV voor de minima

Sinds 1 januari 2015 is vrij reizen met de RET door AOW-gerechtigden ingevoerd in Barendrecht. De achtergrond daarvan is het streven om alle inwoners van Barendrecht gelijke kansen te geven om mee te doen en zich optimaal te ontwikkelingen. Vrij reizen is in Barendrecht, anders dan in veel andere gemeenten, niet beperkt tot AOW-gerechtigden met een laag inkomen. Dit leidt tot de voor de fracties van SGP/ChristenUnie en Groen Links merkwaardige situatie dat, terwijl alle AOW-gerechtigden, ook die met een hoog inkomen, vrij kunnen reizen, dit voor een grote groep mensen met een laag inkomen in Barendrecht niet geldt. Juist voor hen geldt toch dat zij ook gelijke kansen moeten hebben om mee te doen.

Met de motie ‘Gratis Openbaar Vervoer’, aangenomen in de vergadering van de gemeenteraad van 10 november 2020 is aan het College verzocht om bij de presentatie van de Voorjaarsnota voor de begroting 2022 met een uitwerking van de voors en tegens, kosten en besparingen gemoeid met de volgende opties te komen:

• Optie 1: behoud van de bestaande voorziening: gratis openbaar vervoer voor alle AOW-gerechtigden in Barendrecht;
• Optie 2: de voorziening gratis openbaar vervoer te beperken tot alleen de AOW-gerechtigden met een minimuminkomen;
• Optie 3: de voorziening gratis openbaar vervoer toe te kennen aan alle minima in Barendrecht een daarbij aan te geven welke overlap er is met de bestaande regelingen voor de minima in Barendrecht;
• Optie 4: de voorziening gratis openbaar vervoer toe te voegen aan de huidige minima-regelingen in Barendrecht.

Met het raadsvoorstel ‘Minimabeleid en Plan Schuldhulpverlening 2021 tot 2024 Barendrecht’, dat door de gemeenteraad op 1 juni 2021 is aangenomen, is deze motie uitgevoerd en zijn de betreffende opties door het College uitgewerkt en toegelicht.

De gemeenteraad is nu weer aan zet en staat voor de vraag of en zo ja wat zij op het gebied van (gratis) openbaar vervoer voor de minima wil regelen. De fracties van SGP/ChristenUnie en Groen Links willen daar bij de behandeling van de begroting voor 2022 op terug komen. Ter voorbereiding op de behandeling van de begroting hebben de fracties van SGP/ChristenUnie en Groen Links de volgende vragen aan het College:

1. Hoe zijn de bedragen voor de kosten van vrij reizen voor minima genoemd in de tabel op pagina 4/10 van het raadsvoorstel ‘Minimabeleid en Plan Schuldhulpverlening ’ tot stand gekomen?
2. Opvallend bij deze bedragen is het kleine verschil tussen het bedrag gemoeid met optie 1 ( alle AOW-ers) en de bedragen genoemd bij optie 2 (alleen AOW-ers met een minimuminkomen). Waar ligt de verklaring voor dit verschil?
3. Hoe ontwikkelt zich het gebruik van vrij reizen door AOW-ers in 2020 en 2021? Is sprake van een toename of van een afname van het gebruik?
4. Wat heeft het vrij reizen door AOW-ers voor effect gehad op gebruik en bezit van de auto? Na het eerste jaar vrij reizen heeft daar onderzoek naar plaats gevonden. Wat is nu de stand van zaken?
5. Zou er, zoals in veel andere gemeenten, aan AOW-ers met een inkomen boven het minimum een eigen bijdrage gevraagd kunnen worden voor het vrij reizen-product? Zo ja, wat is dan een redelijke eigen bijdrage? Welke besparing wordt daarmee gerealiseerd?
6. Welke (extra) uitvoeringskosten zijn er voor de gemeente gemoeid met de opties 2, 3 en 4? Waarom zijn deze hoog bij de opties 3 en 4?
7. Welke besparing wordt er gerealiseerd als het vrij reizen wordt beperkt tot AOW-ers met een minimum-inkomen?
8. Hoe groot is de totale groep minima (uitgesplitst naar AOW-er en niet-AOW-er) die bij toepassing van optie 3 voor vrij reizen in aanmerking komt?
9. Wat zijn de extra kosten gemoeid met beperking van vrij reizen tot de minima/uitbreiding van vrij reizen naar alle minima?
10. Welke creatieve oplossingen zijn er bij vrij reizen te bedenken met betrekking tot:
    • een beperking tot gebruik in een bepaalde periode van het jaar?
    • een beperking van het aantal reisbewegingen?
    • een beperking tot buiten de spits?
11. Als gratis open vervoer wordt ondergebracht bij de bestaande regeling Meedoen voor de minima, wie komen dan voor vrij reizen in aanmerking? Welke extra (uitvoerings-)kosten brengt dit met zich mee?
12. Welke mogelijkheden biedt het huidige participatiebudget voor vrij reizen voor de minima? Is dat beperkt tot werk en school? Welke mogelijkheden zijn er buiten het participatiebudget?
13. Kan de regeling bijzondere bijstand reiskosten verruimd worden? Deze regeling wordt nu alleen ingezet voor het bezoeken van zieken of familie in een instelling, eigen ziekenhuis bezoek etc.

Wij zien een antwoord van het College op deze vragen met belangstelling tegemoet.

Namens de fractie van SGP/ChristenUnie, Namens de fractie van GroenLinks,

Martijn van Meppelen Scheppink Arie Kooijman